fbpx
  svaki dan, osim subote, 11.30-21.00
 E-mail: info@nahla.ba      +387 33 710 650

Koraci ka prevenciji

Najvažniju ulogu u ranom otkrivanju raka dojke ima žena. Naučite kako se sprovodi samopregled dojki i redovno kontrolišite zdravlje.

Karcinom dojke ne mora davati nikakve karakteristične simptome u toku ranog razvoja. Zbog toga, pregledi imaju veoma veliki značaj u ranom otkrivanju karcinoma dojke.
Veliki broj karcinoma dojke se otkrije pri rutinskom sistematskom pregledu, pa je opšta preporuka svim ženama već od početka generativnog perioda da redovno obavljaju samopreglede dojki i sistematske preglede koji uključuju i ultrazvučni ili radiografski pregled dojke. Ukoliko u bližoj porodici postoji podatak o prisutnosti karcinoma dojke, preporučuju se češći rutinski pregledi.

Samopregled, klinički pregled i mamografija su danas najbolji put za rano otkrivanje raka dojke. Mamografski se rak dojke može otkriti u stadiju kad još ne proizvodi kliničke znake i simptome.
 
Djevojkama iznad 20 godina i ženama bez visokog rizika mlađim od 50 godina se preporučuju samopregled, klinički pregled barem jednom godišnje i ultrazvučni pregled dojke. Počev od 50. godine života, mamografija se jednom u dvije godine preporučuje svim ženama bez obzira na stepen rizika.  Ženama s visokim rizikom se mamografija preporučuje i ranije, u intervalima od 1 do 2 godine između 40. i 50. godine života.


O samopregledu, kako se izvodi i kada treba raditi možete pročitati u prethodnom tekstu OVDJE.

Klinički pregled dojke

Klinički pregled dojke obavlja vaš ljekar tokom redovnih pregleda. Klinički pregled uključuje palpatorni pregled dojke od strane ljekara. Tokom kliničkih pregleda ljekar ispituje veličinu, oblik i boju dojki, granice, osetljivost na dodir, pokretljivost i prisustvo promjene, kao i pazušne i natključne jame. U slučaju da pregledom uoči neuobičajene promjene, ljekar treba da vas uputi specijalisti za bolesti dojke.

Ultrazvučni pregled dojke

Ultrazvučni pregled dojke posebno je koristan za vizualizaciju promjena koje se mogu osjetiti ali se ne vide na mamogramu. Također, koristan je u razlikovanju cista ispunjenih tečnošću i solidnih (tvrdih) promjena tkiva.

Ispitivanje je bezbolno i sigurno i obavlja se prevlačenjem ultrazvučne sonde preko specijalnim gelom premazanih dojki. Ultrazvuk dojke je pogodan za praćenje dobroćudnih promjena i kontrolu zdravlja dojki.

Mamografija

Mamografija je rentgenski pregled dojki koji se koristi radi preciznijeg utvrđivanja različitih promjena u tkivu dojke. Mamografijom se mogu otkriti sićušni čvorovi i zloćudne promjene dvije godine ranije nego što se oni mogu opipati. Mamografija je jedna od najboljih metoda za rano otkrivanje oboljenja dojke. To je bezbolna, neškodljiva rentgenska tehnika, kojom se dobija jasna slika o unutrašnjosti dojke. Mamografija traje nekoliko minuta i koristi minimalne doze zračenja

Mamografom se rak može otkriti do dvije godine prije nego što tumor postane dovoljno velik da se može napipati. Cilj je otkriti rak u što je moguće ranijoj fazi kako bi se povećala mogućnost izliječenja te kako bi liječenje bilo što podnošljivije i manje agresivno.

Prvi mamogram bi trebalo uraditi oko 40. godine života. Preko 45 godina starosti, zavisno od rezultata bazičnog mamograma, preporučuje se mamografija jednom godišnje ili jednom u dvije godine. Kad žena pređe 50 godina, mamografski pregled treba da se obavlja svake godine. Kod osoba s povećanim rizikom od raka dojke (ako je neko od članova ženske linije njihove porodice obolio od raka dojke) prvu mamografiju treba uraditi prije 35. godine života, a dalji mamografski pregledi su neophodni jednom godišnje.
Ukoliko mamogram ukaže na potrebu, provode se i druge dijagnostičke procedure.

Biopsija

Gore navedene metode dijagnostike su značajne u ispitivanju sumnjivih promena u tkivu dojke, međutim, biopsija i patohistološki pregled dobijenog uzorka i dalje predstavlja zlatni standard za postavljanje dijagnoze karcinoma dojke.
 

Biopsija podrazumijeva uzimanje uzoraka tkiva dojke. Tokom procedure ljekar uzima uzorak tkiva iglom ili skalpelom. Tkivo se ispituje mikroskopski i pregleda na prisustvo karcinoma ili prekanceroznih ćelija. Biopsija generalno nije bolna, ali možete osjećati neugodnost.
Biopsija je jedini način da se odredi da li je promjena dobroćudne ili zloćudne prirode. Važno  je da znate da je 4 od 5 biopsiranih otvrdlina dobroćudne prirode.

Prethodni edukativno-informativni tekst možete pročitati OVDJE.

Pokreni se i učini nešto za sebe - zakaži svoj dan za zdravlje!