svaki dan, osim subote, 11.30-21.00
E-mail: info@nahla.ba
+387 33 710 650
Svjetski dan borbe protiv dijabetesa
Svjetski dan borbe protiv dijabetesa obilježava se danas, 14. novembra, i to u trenutku kada u svijetu 425 miliona ljudi boluje od te bolesti.Stručnjake naročito zabrinjava činjenica da više od 90 odsto oboljelih ima dijabetes tipa 2 i da polovina njih nije ni svjesna svog oboljenja.
Izvori: zjzs.org.rs, diabetesatlas.org
Ove godine Svjetski dan dijabetesa obilježava se pod sloganom „Žene i dijabetes – naše pravo na zdravu budućnost“, zbog činjenice da čak polovinu oboljelih od dijabetesa čine žene.
Šećerna bolest (Diabetes mellitus) je najučestalija bolest žljezda sa unutrašnjim lučenjem (endokrina bolest). To je kompleksno oboljenje u čijoj se osnovi nalazi poremećaj metabolizma ugljenih hidrata, masti i bjelančevina i koje je najpoznatije po stalno povišenim vrijednostima šećera (glukoze) u krvi.
Smatra se da oko 425 miliona ljudi u svijetu boluje od ove bolesti koja je u zapadnim, ekonomski razvijenim državama glavni uzrok sljepila, uzrok polovine amputacija nogu i od svih osoba na dijalizi četvrtina boluje od šećerne bolesti. Neposredni uzrok smrti oboljelih od šećerne bolesti je u više od polovine slučajeva bolest srca i krvnih sudova, odnosno srčani ili moždani udar. Prema istraživačkoj projekciji u narednih 25 godina broj oboljelih će se udvostručiti.
Šećerna bolest je hronična i progresivna, kao i komplikacije koje se mogu spriječiti ili usporiti isključivo dobrom kontrolom (regulacijom) bolesti. Osnovna podijela je na tip I ili inzulin zavisni koji se javlja prije 35 godine života i tip II koji ne mora obavezno da se liječi inzulinom i najčešće se javlja poslije 40 godine. Tip II bolesti često nastaje postepeno, neprimjetno i na žalost oko 30% bolesnika u trenutku postavljanja dijagnoze već ima hronične komplikacije.
Najznačajniji simptomi ove bolesti, koji su odraz biohemijskih poremećaja nastalih usljed apsolutnog ili relativnog nedostatka insulina, su: hiperglikemija (povišen nivo šećera u krvi), glikozurija (šećer u mokraći), poliurija (povećano izlučivanje mokraće), enurezis nokturna (noćno mokrenje), polidipsija (pojačan osjećaj žeđi), polifagija (poječan osjećaj gladi), gubitak u tjelesnoj težini, opšta slabost i malaksalost, suha koža i sluzokoža (povremeno osjećaj svraba) i ponekad crvenilo lica.
U odraslih osoba prognoza ove bolesti može biti dobra, pogotovo ukoliko se dijabetes pojavio posle 50 godine života i ukoliko se kontroliše. Starenje osobe i gojaznost utiču na ispoljavanje genski određenog defekta, koji je u osnovi šećerne bolesti. U tom smislu je posebno nepovoljna činjenica visok i sve viši procenat gojaznih osoba i djece svuda u svijetu, jer se pokazalo da je gojaznost uzrok nedovoljnog iskorišćavanja glukoze u tkivima.
Lječenje šećerne bolesti podrazumjeva obavezno određeni režim ishrane, doziranu svakodnevnu fizičku aktivnost a prema potrebi i u zavisnosti od tipa uključuju se ljekovi ili inzulin. Uspješne i trajne regulacije ove bolesti nema bez odgovarajućeg higijensko-dijetetskog režima (ishrane, fizičke aktivnosti i odmora). Šećerna bolest, kao uostalom i mnoge druge bolesti, traži veoma tijesnu saradnju ljekara, dijetetičara i bolesnika.
Prepoznajte simptome
Ova bolest ima blagu simptomatologiju i može godinama da se razvija neopaženo, sve dok se ne pojave dodatne tegobe.
Dijabetes tipa 2 obično počinje u srednjem životnom dobu, razvija se sporo i podmuklo, često bez izraženih tegoba. Međutim, kada se tegobe jave, ne treba gubiti vrijeme, već potražiti pomoć ljekara.
Mijenjajte navike
Povećanom riziku od obolevanja izložene su osobe s genetskom predispozicijom, prekomjernom tjelesnom težinom, fizički neaktivne osobe i svi čija ishrana obiluje mastima i šećerom.
Na sreću, promijenom načina života i usvajanjem zdravih životnih navika svako do nas može da preduprijediti nastanak ove opake bolesti.
Redovnom kontrolom šećera u krvi, umjerenom ishranom i fizičkom aktivnošću i prestankom pušenja smanjuje se rizik od dijabetesa tipa 2.
Simptoma koje ne smijete zanemariti:
- Umor
- Učestalo noćno mokrenje
- Konstantna žeđ
- Zamagljen vid
- Teško zarastanje rana
- Gubitak tjelesne težine
- Svrab genitalija
